ÇEMBERDEN UZLAŞMA DAİRESİNE YOLCULUK -1- ŞENDAĞ ALBAYRAK KALEMİNDEN
ÇEMBERDEN UZLAŞMA DAİRESİNE YOLCULUK
Düşünce çemberimizde akıl yürütmeyle düşünce yanlışlarının önüne geçmek, duru su misali düşünülebilir.
Aklımızı nasıl yürüteceğiz?
5N1K’yle ifade edilmek istenen her duygu ve düşünceyi yansıtabilecek matematiksel bir formüldür adeta. Çemberdeki kapalı uçlu ve tanışmaya yönelik yolculuk, yavaş yavaş dairedeki zengin mönüye yani açık meraklarımıza yolculuğa dönüştüğünde; çemberde buluşma ,verimliliğe ve sorunları çözmeye odaklı olup, uzlaşma kültürüne yakınsak hal alacaktır büyük ihtimalle. Nasıl olabilir bu? Örneğin bir çember sohbetinde ÇATIŞMA GELİYORUM DER sezgisinin önlemini anlamakla ve önlemekle tabii ki. Şöyle ki: Tercih farklılıklarını olağan ve sabırla kabul edebildiğimizde; ardından gelecek olan anlaşmazlıklarda, kutuplaşmayı, yasal çekişmeyi, şiddeti elbette engellemiş oluruz.
Bir çemberde, dairedeki zenginliğe girmekte direnen olduğunda , tercih farklılıklarını; anlaşmazlığa, hatta kutuplaşmaya taşıyanlar olabileceği hissedildiğinde, bu durum yasal çekişme ve son varış şekli şiddetle son bulmadan ,işte tam da bu noktaya gelmeden, yani kutuplaşmalara yol alınmaktayken:
İKNA / PROBLEM ÇÖZME becerilerimize yönelmemiz çok değerli olacaktır.
Tabii ki Konuşma Becerimiz, Dinleme Becerimiz, Saygımız , Duygusal Zekâmız vs. vs. sırayla değinmemiz gereken kavram içerikleri.
Özetle:
Söz söylerken; duygu ve düşüncelerimizi, doğru, üslubuna uygun anlatmak için, sesin ahengini, söylenişini, jestimizi, mimiğimizi, alınacak tavırları, yerinde, güzel ve etkili kullanma sanatıyla, çemberdeki üslubumuzu ve konuşma tarzımızı belirlemiş oluruz.
İnsanlara sorun çıkaranlara; verdikleri rahatsızlıktan dolayı ve aslında onların yaşamlarını aydınlatıp, olgunlaşmalarını sağlayacakları için, minnet duyulmalı.
5N1K’nin çözümleyici ve önem taşıyan özelliklerini
Zamanlılık(Ne zaman?...)
Yakınlık(Nerede?...)
Önemlilik(Nasıl, neden?...)
İlgi çekicilik(Kırmızı kar yağması gibi) kabul edersek:
Ayrıca da kapalı uçlu 5N1K sorularının alt açılımlarının soruna odaklı cümleleri oluşturulduğunda, durumdan önce , durumdan sonra oluşacak veya oluşmuş sorunların analizi çok açık şekilde çember tarafından yapılmış olacaktır. Örneğin bu açılımları şöyle bir tabloyla ifade edebiliriz. Kim
- Kim?
- Kim yapıyor?
- Kim yapmalıydı?
- Başka kim yapabilir?
- Başka kim yapmalı?
- Ne zaman ?
1.Ne zaman yapılmalı? 2.Ne zaman yapılıyor? 3.Ne zaman yapılmalıydı? 4.Başka ne zaman yapılabilir? Ne ?
- Ne yapmalı?
- Ne yapılıyor?
- Ne yapılmalıydı?
- Başka ne yapılabilir?
- Başka ne yapılmalıdır?
Niçin
- Niçin yapar?
- Niçin yapılır?
- Niçin orada yapılır?
- Niçin sonra yapılır?
- Başka ne zaman yapılmalıdır?
- Niçin o şekilde yapılır?
Nerede ?
- Nerede yapılmalı?
- Nerede yapılıyor?
- Nerede yapılmalıydı?
- Başka nerede yapılabilir?
- Başka nerede yapılmalıdır?
Nasıl ?
- Nasıl yapmalı?
- Nasıl yapılır?
- Nasıl yapılmalıydı?
- Bu metod başka alanlarda da kullanılabilir mi?
- Bunu yapmanın başka yolu var mı?
Yazının devamı 2.....
ŞENDAĞ ALBAYRAK